Öncelikle kast ve taksir kavramlarını tanımlayarak başlamalıyız. Çünkü kastı taksirden ayırmadan, olası kast bilinçli taksir ayrımı yapılamayabilir. Kast; suç tipindeki objektif unsurların bilinmesi ve istenmesidir. Taksir ise failin suç tanımına uyan hukuka aykırı eyleme iradi bir hareketle neden olması ancak ortaya çıkan sonucu öngörmemiş veya öngörse bile istememiş olmasıdır.
Olası kast, failin asıl hedefi olan sonuç yanında başka sonuçlarında ortaya çıkabileceğini bilmesine karşın bunu kabullenerek eylemi işlemesidir. Yani kısaca fail asıl sonuç dışında ”olursa olsun” düşünerek diğer sonuçların ortaya çıkmasını kabullenmektedir. Olası kast durumunda temel ceza kural olarak, üçte birinden yarısına kadar indirilir. Dolayısıyla genel bir indirim nedenidir. Yasadaki tanımında ‘bilerek’ ifadesine yer verilmiş olan suçlar yalnızca doğrudan kastla işlenebildiği için olası kast ile işlenemez
. TCK’daki tanımı gereği; bilinçli taksir, kişinin öngördüğü neticeyi istememesine karşın neticenin meydana gelmesidir. Fail sonucun gerçekleşmeyeceği konusunda güçlü bir kanıya sahiptir. Bu kanının oluşmasında failin becerisi, yeteneği, deneyimi rol oynar.
Olası kastla bilinçli taksirin ortak özelliği sonucun öngörülmüş olmasıdır.Ancak ayırt eden ölçüt; FAİLİN KABULLENİP KABULLENMEDİĞİDİR. Failin durumu öğrendiği andaki tutumu belirleyicidir.Peki failin kabullenip kabullenmediği nereden anlaşılır? Failde sonucun gerçekleşmeyeceği inancı varsa sonucun kabullenildiğinden bahsedilemez.Ancak fail sonucu bilseydi de aynı hareket ederdi diyebiliyorsak olası kast vardır.
Bilinçli taksir cezayı ağırlaştıran genel bir nedendir.Bilinçli taksir durumunda taksirli suça ilişkin ceza üçte biden yarısına kadar arttırılır.(tck md.22/3)
İşte belirttiğimiz bu sebepler olası kastla bilinçli taksirin ayırt edilmesinin ince bir çizgi olduğunu göstermektedir. ayırt etmenin önemi is kişiye verilecek cezanın bu tespitle şekilleneceğini düşündüğümüzde hayli önemlidir. çünkü kişi, olası kastla suçu işlemiştir dediğimizde kastla işlenen suçlardan indirime gidilerek ceza taktir edilir. Ancak bilinçli taksirle işlenmiştir dediğimizde taksirle işlenen suçların cezasında artırıma gidilir. Bu yüzden tespitinin iyi yapılması gerekmektedir. Bu konu ile ilgili bir çok yargıtay kararı mevcuttur.(Yargıtay ceza genel kurul 2013/1-78 esaslı kararı, 2012/1-407 esaslı kararı)
23 Mart 2017
5 Kasım 2015
4 Kasım 2015
3 Kasım 2015