4 şekilde süresinden önce belirli iş sözleşmesi feshedilebilir:
• İşverenin haklı nedenle süresinden önce feshi
• İşçinin haklı nedenlerle süresinden önce feshi
• İşverenin haksız olarak süresinden önce feshi
• İşçinin haksız olarak süresinden önce feshi olmak üzere;
Burada öne çıkan madde genellikle işverenin haksız sebeplerle sözleşmeyi fesih etmesidir. Haklı nedenler iş sözleşmesinde örnek olarak sayılmıştır. Bu sayılan nedenler olmaksızın iş sözleşmesi süresinden önce işveren tarafından sonlandırılmışsa işçi ne yapmalıdır?
Kıdem süresini tamamlamışsa kıdem tazminatı alacak mı? İşçi eğer 1 yıllık süreyi tamamlamışsa kıdem tazminatı alacaktır.
Sözleşmenin bitme tarihi ile fesih tarihi arasındaki ücreti tazminat olarak talep edebilecek mi? Belirli süreli iş sözleşmesi işveren tarafından haklı neden olmaksızın feshedilirse iş sözleşmesi ne zaman bitecek idiyse fesihten itibaren o tarihe kadar olan ücreti tazminat olarak isteyebilecektir. Ancak bu ücretten BK. Madde 325 göre indirim yapılacaktır.
Belirli süreli iş sözleşmesinde cezai şart öngörülmüşse:
Belirli süreli iş sözleşmelerinde koyulan bir kayıtla, sözleşmeyi süresinden önce fesheden taraf aleyhine cezai şart konulması büyük önem taşır. Genellikle işçi aleyhine cezai şart koyulmakta ancak tek taraflı işçi aleyhine olan bu kayıtlar geçersiz kabul edilmektedir. Bir diğer önemli konu ise işçi aleyhine konulan cezai şartın işveren aleyhine konulan cezai şarttan yüksek olmaması gerekir. Eğer işveren haklı bir neden olmaksızın sözleşmeyi feshetmişse işçinin alacağı kalemler:
1) 1yıllık süre tamamlanmışsa kıdem tazminatı
2) Sözleşmenin normal bitme zamanı ile feshedilen tarih arasındaki ücretin tazminatı
3) Cezai şart olarak kararlaştırılan miktar
ÖRNEK KARAR1: Yargıtay 9. Hukuk Dairesi Esas No: 2008/13489 Karar No: 2008/16388 Karar Tarihi:17.06.2008 “Davalı işyerinde 625 s. kanun gereği en az 1 yıl süreli sözleşme ile çalışan davacının iş sözleşmesinin, davalı işveren tarafından yeni eğitim yılında yenilenmeyeceği belirtilmek suretiyle davalı işveren tarafından feshedildiği anlaşılmaktadır. Dairemizin kararlılık kazanan uygulaması gereği belli süreli iş sözleşmesinin süre sonunda işveren tarafından yenilenmeyeceğinin bildirilerek feshedilmesi ve hizmetin bir yıl bulunması halinde işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Somut olayda davacının davalı eğitim kurumunda 1 yıl süreli iş sözleşmesi ile çalıştığı sabittir.Sözleşme işveren tarafından yenilenmeyerek feshedildiğine göre hesaplanan kıdem tazminatının hüküm altına alınması gerekir. Mahkemece yazılı gerekçe ile davanın reddi hatalıdır.” Yargıtay 9. Hukuk Dairesi Esas No : 2000/7638 Karar No : 2000/10695 Karar Tarihi : 11.09.2000 “Dairemizin yerleşmiş
içtihatlarına göre, belirli sureli hizmet akdinin, akitte yer alan bir hükme dayanılarak işveren tarafından yenilenmeyeceği işçiye bildirilmesi ve bu sebeple is akdinin haklı sebep olmaksızın sona erdirilmesi halinde, isçi kıdem tazminatına hak kazanır.”
ÖRNEK KARAR2: Yargıtay 9. Hukuk Dairesi Esas No:2008/28693 Karar No:2010/16017 Karar Tarihi:03.06.2010 “Borçlar Kanunu’nun 325. maddesine göre, işçinin, sözleşme kapsamındaki işi yapmaması sebebiyle tasarruf ettiği miktar ile diğer bir işten elde ettiği gelirleri veya kazanmaktan kasten feragat ettiği şeyler kalan süreye ait ücretler toplamından indirilmelidir. Bu konuda gerekli araştırmaya gidilmeli, işçinin sözleşmenin feshinden sonraki dönem içinde başka bir işten gelir elde edip etmediği, ya da iş arayıp aramadığı araştırılarak sonuca gidilmelidir.
Davacının belirli süreli iş sözleşmesi ile çalıştığı tartışmasızdır. Bu nedenle bakiye süre ücrete isteğinin hüküm altına alınması doğru olmakla birlikte Borçlar Kanununun 325. maddesi gereğince indirim yapılması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır. Ayrıca davacı fiilen 14.8.2006 tarihine kadar çalışmıştır. Hizmet süresinin hesaplanmasında çalışmadığı sürelerin dikkate alınarak kıdem tazminatının belirlenmesi de doğru değildir.”
23 Mart 2017
5 Kasım 2015
4 Kasım 2015
3 Kasım 2015