Arapçada ki hak sözcüğünün çoğulu olarak kullanılan hukuk, “Toplumu düzenleyen ve devletin yaptırım gücünü belirleyen yasaların bütünüdür”. Şeklinde tanımlanır. Ancak hukuk sürekli değişim halinde olduğundan tam olarak tanımı yapılamamaktadır.
Hukuk nedir? Denildiğinde en yaygın tanım; ‘ belirli bir zamanda belirli bir toplumdaki ilişkileri düzenleyen ve uyulması devlet zoruna bağlanmış kurallar bütünüdür.’ Şeklindedir.
Hukuk disiplini kendi içinde 2’ye ayrılır. Genel olarak kişiler arasındaki ilişkileri düzenleyen kısmına Özel Hukuk, kişiler ile devlet yada devleti oluşturan kurumlar arasındaki kuralları düzenleyen kısmına Kamu Hukuku denilir. Özel hukukun içine medeni hukuk, ticaret hukuku, devletler özel hukuk girerken Kamu hukukuna; ceza hukuku, idare hukuku girer.
Hukuk uymuş olduğumuz diğer kurallardan farklı olarak devlet tarafından güvence altına alınmıştır ve yapılmadığı taktirde cebri yaptırımlara bağlanmıştır. Maddi ve manevi yaptırımlar olmak üzere iki çeşit yaptırım öngörülmüştür. Hukukun dallarına göre yaptırımlar değişir. Örneğin ceza hukukunda; hapis, para cezası anayasa hukukunda; siyasetten men, parti kapatma gibi..
Hukukun toplumdaki fonksiyonları şunlardır:
Hukukun kaynakları dediğimizde karşımıza yazılı kaynaklar, yazısız kaynaklar, yardımıcı kaynaklar..
Yazılı kaynaklar: kanunlar, kanun hükmünde kararname, tüzük, yönetmelik
Yazısız kaynaklar( örf ve adet hukuku): unsurları: tali bir hukuk kaynağıdır. Hakim ilk defa yazılı kaynaklara başvurmak zorunda olduğu için yazılı kaynaklar asli kaynaklardır. Yazısız kaynaklar toplumda kendiliğinden doğarlar. Her hangi bir adetin örf ve adet hukuku düzeyine ulaşabilmesi için maddi, manevi, hukuki unsurları bulundurulması gerekir.
Maddi unsur: devamlılık ve tekrarlanmadır. O adetin uzunca bir süredir uygulanıyor olması gerekir.
Manevi unsur: genel inanıştır. Toplum vicdanında bu davranışta bulunmak zorunluluğunun yerleşmiş olmasıdır.
Hukuki unsur: maddi yaptırımdır. Uzun zamandan beri tekrarlanmakta olan ve kişilerin kendilerini uymaya mecbur ettikleri adetin aynı zamanda devlet gücüyle de desteklenmiş olması gerekir.
23 Mart 2017
5 Kasım 2015
4 Kasım 2015
3 Kasım 2015